محققان دانشگاه علوم پزشکی تبریز و دانشگاه تبریز نانوحاملی هوشمند را تولید کردند که قادر است داروی ضد سرطان را به صورت هوشمند و هدفمند به بافت سرطانی انتقال دهد.
به گزارش ایسنا بیماری سرطان یکی از اصلی‌ترین بیماری‌هایی به شمار می‌رود که در اقصی نقاط جهان سلامت بشر را تهدید می‌کند. ازاین‌رو تحقیقات در حوزه دارو برای مهار و درمان این بیماری در حال انجام است.
در حال حاضر سرطان دومین عامل مرگ ومیر در جهان محسوب می‌شود که پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده به اولین عامل مرگ ومیر تبدیل شود. بنابراین ارائه و معرفی داروها و راه‌های متفاوت جهت درمان سرطان ضروری به نظر می‌رسد.
دکتر حامد همیشه‌کار، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در این باره گفت: داروهای ضد سرطان به صورت غیرانتخابی عمل می‌کنند و با تخریب بافت غیر سرطانی موجب عوارض گسترده می‌شوند.
وی از اجرای تحقیقاتی در این زمینه خبرداد و یادآور شد: هدف از انجام این تحقیقات سنتز نانو ذرات مغناطیسی با قابلیت بارگیری و حمل داروی ضد سرطان ۶- مرکاپتوپورین بوده است. این دارو جزو یکی از داروهای مؤثر ضد تومور در طی 59 سال گذشته است که به طور گسترده جهت درمان و مهار سرطان خون در کودکان، پیشگیری از پس زدن عضو پیوند یافته و بیماری‌های التهابی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
همیشه کار، ادامه داد: استفاده از نانوحامل سنتز شده در این طرح به منظور دارورسانی هدفمند به بافت توموری موجب می‌شود، اثرات جانبی دارو بر روی بافت‌های سالم اطراف تومور به طور مؤثری کاهش یافته و اثربخشی دارو افزایش پیدا کند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز با اشاره به جزئیات این تحقیقات، توضیح داد: خاصیت آب‌گریزی داروی ۶- مرکاپتوپورین امکان استفاده از آن را تا حدودی محدود می‌کند. اما با محبوس کردن این دارو در نانوذرات سنتزشده با پوشش پلیمری که قابلیت اتصال کووالانسی این دارو را دارد، می‌توان آن را تا رسیدن به بافت هدف محافظت کرد و در آنجا توسط آنزیم‌ها آزاد کرد.
این محقق اضافه کرد: بر این اساس در این طرح در ابتدا کوپلیمرهای پاسخگوی سه‌گانه با قابلیت اتصال به نانوذره مغناطیسی و بارگیری داروی ضد سرطان ۶- مرکاپتوپورین و پس از آن نانوذرات مغناطیسی به روش همرسوبی سنتز و در ادامه نانوذرات پلیمری و مغناطیسی به اصطلاح انکوبه و نانوحامل هوشمند سنتز شد.
وی خاطرنشان کرد: در مرحله بعد میزان بارگیری و آزادسازی دارو در شرایط متفاوت دما، pH و ریدوکس محیط بررسی شد و در انتها اثربخشی سامانه تولید شده در رده‌های سلولی سرطانی مورد ارزیابی قرار گرفت.
نتایج این تحقیقات که حاصل تلاش‌های دکتر حامد همیشه‌کار عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دکتر علی‌اکبر انتظامی و دکتر ناصر ارسلانی از اعضای هیأت علمی دانشگاه تبریز، مرجان قربانی دانشجوی مقطع دکترای دانشگاه تبریز و حامد حاجی‌پور دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی تبریز است، در مجله New Journal of Chemistry به چاپ رسیده است.
