آیین عزاداری سنتی «شاه حسن شاه حسین» هر ساله در دهه اول محرم در امامزاده سیدصدرالدین قنبر میبد برگزار میشود و در این آیین بعد از پایان عزاداری هیاتها در محله میبد بالا در مسجد مهدیه، عزاداران حسینی در بافت سنتی میبد در کوچههای قدیمی به راه میافتند و با رسیدن به مسجد جامع ، هیاتهای دیگر نیز به آنها میپیوندند.
این اجتماع مذهبی متشکل از هیاتهای میبد بالا و میبد پایین و کوچُک بعد از طی مسیری به دروازه محله بشنیغان میرسند و درآنجا نیز هیاتهای محله بشنیغان به استقبال آنها رفته و بعد همه با هم به سمت امامزاده سیدصدرالدین قنبر به راه میافتند و هر شب در طول مسیر اشعار مخصوصی همراه با سینه زنی در جواب هم میخوانند، با رسیدن به امامزاده ، ابتدا همچنان که اشعار را در جواب هم میخوانند به دور کلکی که در قدیم در آنجا بوده و الان نیز چیزی شبیه آن است میگردند و به سمت صحن بزرگ حرکت میکنند.
در صحن بزرگ نیز بعد از خواندن اشعار مربوط به هر شب با تشکیل زنجیره بزرگ اتحاد و با حالت زنجیر وار و در حال حرکت دور تا دور صحن شعر «یارون(یاران) عزای کیست که بر دشت کربلا است / ماتم نشین ملائکه و صاحب عزا خدا است!» را زمزمه میکنند.
برگزاری این آیین معنوی با وجود کرونا به طور کل دگرگون شده و بلافاصله بعد از نماز مغرب و عشا و با حضور تعداد محدودی از عزاداران برگزار میشود و در آن شرکتکنندگان دستهایشان را به صورت زنجیروار به هم متصل نمی کنند و همه از ماسک استفاده می کنند.
عزاداری های سنتی میبد در سایه کرونا
کرونا تنها شیوه عزاداری سنتی «شاه حسن شاه حسین» را دگرگون نکرده ، امسال مراسم نخلبرداری ۵۰۰ ساله محله فیروزآباد میبد نیز برگزار نشد ، پخت و توزیع چندین ساله آش گندم معروف به آش حسین نیز در این محله که برای پخت آن دیگهای بسیاری را بر روی اجاقها در مکانهایی به خصوص از محله سوار میکردند، نیز ممنوع شد.
فرماندار میبد در این ارتباط در گفت و گو با گزارشگر ایرنا با تشکر از هیاتها و حسینیههایی که در رعایت پروتکلهای بهداشتی همراهی کردند ، گفت: با توجه به بازدیدهای انجام شده ۹۵ درصد هیاتها و حسینیهها موارد و توصیههای بهداشتی را در این چند شب رعایت کردند.
حسین فلاح با بیان ممنوعیت نخلبرداری به عزاداران حسینی علیه السلام رعایت دستورالعملهای بهداشتی در روزها و شبهای عزاداری در پیش رو را مورد تاکید قرار دارد و تصریح کرد: رعایت نکردن موارد توصیه شده منجر به عواقب ناگوار میشود و باید توجه داشت که اگر حتی یک نفر هم جان خود را با بیاعتنایی نسبت به توصیههای بهداشتی از دست بدهد ، تلخی آن را همه حس خواهند کرد.
رعایت دستورالعملهای بهداشتی کرونا گوشزد شد
رییس سازمان تبلیغات اسلامی میبد هم گفت: چندین جلسه با روسای هیاتهای مذهبی و مداحان برگزار و رعایت دستورالعملهای بهداشتی به آنان گوشزد شد و از آنها تعهد در این ارتباط گرفته شد.
حجتالاسلام علی رضا آقایی ممنوعیت جابه جایی هیاتها ، ممنوع بودن پذیرایی و سفره انداختن در فضای باز ، اطلاع رسانی در ارتباط با رعایت دستورالعملهای بهداشتی از جمله ماسک زدن و ثبت نام در سامانه بیرق را از توصیههای تذکر دادهشده به هیاتها برشمرد.
وی از توزیع حدود ۳۰ هزار ماسک بین هیاتهای عزاداری و توزیع ۷۰۰ بسته ژل رایگان که در اختیار مساجدی که برپا کننده نماز و روضه به مدت یک ساعت قبل از عزاداری هیاتها هستند ، خبرداد.
آقایی گفت : در این چند روز گذشته بیشتر هیاتها دستورالعملها را رعایت کردهاند و تنها ۲ هیات در این زمینه کم توجهی کرده بودند که به آنها تذکر دادهشد.
رییس سازمان تبلیغات اسلامی میبد افزود: بعضی از هیاتها به علت وجود فضای محدود نتوانستهاند، فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کنند و شهروندان باید مواظب باشند، بدون ماسک به عزاداری نروند و همچنین در مراسم عزاداری حسینیهها و یا مکانهایی که محدودیت مکان دارند ، شرکت نکنند.
رییس شبکه بهداشت و درمان میبد نیز گفت: با توجه به بازدیدهای به عمل آمده ،حدود ۹۰ درصد هیاتها رعایت دستورالعملهای بهداشتی را رعایت کردهاند و البته مواردی از تخلف نیز مشاهده شده که به آنها تذکر داده شده و تخلف آنها نیز به مسوولان و ارگانهای و ادارههای مربوطه ارجاع داده میشود.
لزوم رعایت دستوالعملهای بهداشتی کرونا
دکتر مهدی حفیظی رعایت دستورالعملهای بهداشتی را از مردم درخواست کرد و توصیه کرد که کسانی که نمیتوانند پروتکل های بهداشتی را رعایت کنند و یا مشکلات و بیماریهای زمینهای دارند در مراسم عزاداری شرکت نکنند.
وی با تاکید بر استفاده از ماسک برای کودکان بر پرهیز از حضور در حسینیههایی که محدودیت مکان دارند تاکید کرد و یادآور شد: همیاران بهداشت در حسینیه ها و محل های برگزاری عزاداریها بر رعایت پروتکل های بهداشتی نظارت می کنند.
کارشناس مسئول بهداشت محیط مرکز بهداشت و درمان میبد نیز با اشاره به آمار رعایت دستورالعملها در روزهای اول محرم گفت: به دنبال ۱۰۰ مورد بازدید به عمل آمده از حدود ۵۸ حسینیه و تکیه و هیاتها فعال ،بیش از ۸۵ درصد هیاتها ومکانهای عزاداری پروتکلهای بهداشتی را رعایت می کنند.
حسن خواجویی برگزار کردن عزاداری در فضایی مسقف و بسته، توزیع نذورات و شام و عدم رعایت فاصله گذاری به دلیل محدود و بسته بودن محیط را از جمله موارد رعایت نشده برشمرد و تصریح کرد : تذکرات لازم در این زمینه به هیات ها داده شد و بازدید دوباره نواقص اعلام شده، از سوی مسئولان هیات ها رفع شدهاست.
مراسم عزاداری در حسینیه بزرگ فیروزآباد
شبهای محرم در محله فیروزآباد در ساعت ۱۱ شب ازدحام اتومبیلهای پارک شده در نزدیکی حسینیههای محله سربالا و محله دروگ که به حسینیه بزرگ فیروزآباد معروف است، مشاهده شد .
حسینیه بزرگ فیروزآباد یک مکان مسقف و محدود است که هیات های مذهبی شبهای محرم در آن به عزاداری میپردازند.
به گفته مسوول هیات ابوالفضلی فیروزآباد میبد در حسینیه بزرگ این محله دو هیات حسینی و ابوالفضلی به عزاداری میپردازند و برنامه امسال آنها از ساعت ۲۱ تا ۲۳ تعیین شد.
ایوب دهقانی افزود: شرکت کنندگان در مراسم این محله همه بومی هستند و بدون ماسک وارد حسینیه نمیشوند و آنچه درباره رعایت نکردن دستورالعملهای بهداشتی در خصوص این محله گفته شده ، کذب است.
وی ادامه داد: به منظور پخش تصاویر عزاداری برای کسانی که در کوچه و خیابان نشستهاند، پروژکتور در خارج از حسینیه نصب شده و هر شب به شرکت کنندگان در عزاداری که فاقد ماسک هستند، ماسک تحویل می شود.
دهقانی با اشاره به قدمت ۶۰۰ ساله حسینیه بزرگ فیروزآباد و همچنین قدمت ۲ هیات حسینی و ابوالفضلی تصریح کرد: بیشتر آیینهای این هیات مانند کتل ، نخلبرداری، جوش زنی و نخلبرداری شبانه حذف شده است.
به گفته پایش کنندگان و گزارشهای خبرنگاران رعایت دستورالعملهای بهداشتی در بیت العباس محله فیروزآباد واقع در خیابان سعیدی با وجود ازدحام جدی گرفته شده و عزاداری با رعایت فاصله اجتماعی انجام میشود.
میبد ۱۷ محله و آبادی دارد که هر کدام دارای چند هیات عزاداری با آیین های خاص آن هر محله هستند که برخی از این آیین ها قدمتی چند صد ساله دارد. مرکز شهرستان ۱۰۵هزار نفری میبد در ۵۰ کیلومتری شمال غرب شهر یزد مرکز این استان قرار دارد.
ایرنا