خبرگزاری خانه ملت : محمدرضا دشتی اردکانی در ارتباط با ثبت جهانی شدن آثار باستانی کشور گفت: کشور ما با ثبت حدود ۲۴ اثر تاریخی و طبیعی در یونسکو متاسفانه هنوز نتوانسته ضوابط جهانی و کنوانسیونهای بین المللی در راستای حفظ و نگهداری این آثار رعایت کند، بر همین اساس در حفظ و نگهداری آنها چندان موفق عمل نکرده است.
وی ادامه داد : به فرض مثال مجموعه نقش جهان یکی از آثار تاریخی کشور است که در یونسکو ثبت شده اما امروزه در با ستونهای سر به فلک کشیده یک مجتمع تجاری در تهدید است؛ چرا باید اجازه ساخت چنین مجتمع تجاری که آسیب کلی به ظاهر و باطن این اثر تاریخی میزند داده شود؟! یا کاشی کاری گنبد سلطانیه و یا واگذاری محوطه معبد ایشوشناک( چغازنبیل)؛ همگی این مشکلات از ناهماهنگی بین ارگانهای حفاظتی مانند وزارت میراثفرهنگی، شهرداریها، نظام مهندسیها و … و عدم درک اهمیت این آثار برای جامع مدیریتی و نظارتی و ارگانهای دولتی نشات میگیرد.
نماینده مردم اردکان در مجلس شورای اسلامی افزود: زمانی که آثار فرهنگی کشوری در یونسکو ثبت جهانی میشوند دیگر یک اثر ملی صرف مرزهای جغرافیایی ملی نخواهد بود، هر کشور باید در حفظ این اثر جهانی با تمام ظرفیت خود بکوشد تا این اثر را برای تمامی جامعه جهانی حفظ نماید، بر همین اساس تخریب یا عدم توجه مسئولیت سنگینی برای کشور عامل خواهد داشت که موجب عدم ثبت آثار خود در فهرست جهانی خواهد شد.
ثبت جهانی آثار تاریخی فقط برای جذب گردشگر نیست
وی ادامه داد: ثبت جهانی آثار تاریخی و زیست محیطی فقط برای جذب گردشگر نیست؛ هر چند موجب شناخت جامعه جهانی میشود و یک جاذبه گردشگری برای آنها به شمار میرود. در واقع با ثبت یک اثر در فهرست جهانی، دنیا با فرهنگ آداب و معماری رسوم و جاذبههای طبیعی یک ملت آشنا شده و مرز حفظ و حراست از یک کشور به تمامی دنیا منتقل خواهد شد. ناگفته نماند تأسفی که جهان برای نابودی مجسمههای بودا در بامیان افغانستان توسط تروریستهای طالبان خورد نشان از دغدغه مندی جامعه جهانی نسبت به فرهنگ و هنر یک کشور دارد.
دشتی ارکانی در ادامه به حفاظت آثار ثبت شده طبق قانون یونسکو اشاره کرد و گفت: قوانین یونسکو براساس کنوانسیونهای جهانی مانند بورا، ونیز و غیره بوده که جامعه جهانی برای تصویب آنها به مشورت نشستهاند و تمامی کشورها باید به آن پایبند باشند؛ و این قوانین با پذیرش در کشور خود، راه را برای تلاش جامعه جهانی جهت حفظ این آثار باز میکند، دفاتر منطقهای یونسکو در ایران، موسساتی مانند ایکوموس و حضور جوامع جهانی جهت صیانت و حفاظت این آثار یکی از برکات ثبتهای جهانی است تا دنیایی برای نگهداری تاریخ و آثار جهانی یک کشور بکوشند.
قوانینی مناسب برای حفظ بافتهای تاریخی شهرها تعریف نشدهاست
نماینده مردم در مجلس یازدهم تاکید کرد: تبادل نظرات و ایدههای متنوع و تکنولوژیهای برتر کمکی برای حفظ آثار جهانی خواهد بود.
رییس فراکسیون گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی مجلس شورای اسلامی یادآور شد: متاسفانه هنوز قوانین و تعاریف مناسبی در سازمانهای مربوطه با شهرهای تاریخی کشور برای حفظ بافتهای تاریخی شهرها مصوب نشده است.
این مسوول گفت: اکثر بافتهای تاریخی کویر ایران خشتی هستند و هنوز خشت با تاریخ شهرسازی چند هزار ساله جایی در آیین نامههای شهرسازی و نظام مهندسی مانند ۲۸۰۰ ساختمان به عنوان مصالح ساختمانی ندارند.
شهرداریها برای حفظ بافتهای تاریخی خود را مسئول نمیدانند
وی در ادامه خاطر نشان کرد: شهرداریها برای حفظ بافتهای تاریخی خود را مسئول ندانسته و در برخی از کشورها شهرداری نقش خود را نه متولی بلکه حامی بافت تاریخی شهرهایشان میدانند؛ تعاریف بافتهای فرسوده به جای بافت تاریخی ارزشمند ریشههای تاریخ و فرهنگ و شهرسازی یک جامعه را هدف قرار داده است.
دشتی تصریح کرد: شهرهایی مانند یزد با دارا بودن بافت جهانی هنوز در مدیریت آن جهانی عمل نمیکنند و نگاه هر ارگان به بافت تاریخی متفاوت است؛ نگاهی صرفا کالبدی به بافتهای تاریخی شهرهای تاریخی را با چالش عدم پذیرش گردشگر از سوی ساکنان روبرو کرده و ذاغه نشینیهای داخل شهری در بافتهای تاریخی به سبب صنعتی شدن شهرهای تاریخی مانند یزد، اردکان، میبد آسیب رسانده است.