سنش از ۳۰ سال کمتر به نظر می رسید ،به گفته خودش ۱۲ کلاس درس خوانده بود ودر پلیسِ افغانستان خدمت می‌کرد و بعد از یک سال از روی کارآمدنِ طالبان وهنگامی که مرز بازشده بود با زن وسه بچه دراوجِ ناامیدی برای فردایی بهتر به ایران مهاجرت کرده بود.
برای موزائیک کردن زیرزمین منزلمان آمده بود وخودش به تنهایی و بااستعدادِ ذاتی که از همه بروبچه های افغانستان سراغ داریم کار می‌کرد. از همون روزِ اول از حرکات وسکنات وطرزِ صحبت کردنش به این نکته پی بردم که انسانِ فهمیده ای است !
امروز هنگامی که جهت رفع خستگی برایش چای بردم اِنگار منتظر بود سوالی ازش بپرسم وباارتباطی که باهم گرفتیم هردو متوجهِ این نکته شدیم ! تنها یک سوال ازش پرسیدم وانگار که ذهنِ مراخوانده باشد درحرکتی روبه جلو تمامی سوالاتِ من را پاسخ داد ! ازش پرسیدم نظرت راجع به حوادث ایران چیست وجواب به این سوال تقریبا یک ساعت طول کشید ! که خلاصه عرض می‌کنم :
من نمیدونم این جوانا چه می‌خواهند اگر به ما بود،به پای این رهبر خرده میگرفتیم(پای رهبر را سجده میکردیم ومیبوسیدیم) ،من نمی‌دانم این جوانای شما چه میخوان درحالی که مدرسه میرن،دانشگاه میرن، آزادی‌هایی که اسلام مجاز دانسته همش را دارن ، اگرتوافعانستان بودن مفهمیدن که معنی آزادی چیه !
جایی که دخترا نمیتانن به مدرسه برن و اگربخوان باید درمدرسه ای که طالبا درهرشهری درست کرده درس بخوانن و باتفکرات اونا بزرگ بشن درحالیکه زن وبچه طالبا در دبی هستن و اونجا به مدرسه ودانشگاه مِرن .
از نظر او طالبان و داعش دوروی یک سکه بودند و میگفت: دیگه از این ساده تر هست که منِ افغانی‌مفهمم که دشمن اصلی آمریکائه وقصدداره ایران رامثل افغانستان عقب مانده بکنه اما جوانای شما نمفهمن ! نمیدانن مارابه چه روزی انداخته! دِگه آزادی ازاین بیشترکه تحصیل مُکُنن ،هرشغلی میخوان انتخاب مُکُنن،کشور ایران تا حال چقدر پیشرفت کرده واین همه کارخانه و صنعت دارین چقدر پیشرفت نظامی کردین ومعلومه که آمریکا ناراحت مِشه ،
ما که نفهمیدُم چه میخوان! من وهموطنان سراسر عمرُم جزبدبختی چیزی ندیدیم ! به خدا ایران از نظرِ مردمِ افغانستان یک کشورِقهرمانه که فقط ای کشور تانسته درمقابل اروپا‌وآمریکا دربیاد واگر من ایرانی بودُم به کشورُم افتخار مکردم ، مگه شماباهوش تر از آقای خامنه ای دارین،فقط متاسفم به حال اون جوانایی که هررقم مُخوان لباس مپوشن،هررقم مُخوان مِگردن اما معلوم نید دگه دنبال چی هستن،یعنی چه که مُخوان بی حجاب بگردن ! مگه ما مُسُلمون نیستیم ،واقعا ناشکری مکنن،خدا کنه بفهمن !
الان یَگ چیز برات بگُم خیلی از ماها افغانی‌ها فهمیدیم که جریان چی هست وآمریکا واروپا مُخوان همه چیِ کشورایِ من وشما مالِ اونا باشه،اما بعضی جوانایِ شما ای چیزِ به ای سادگی را نمفهمن ! خدا کنه تا زودی هست بفهمن و اشتباه نکنن.
در حالیکه چای را خورده و کار می کرد این صحبت‌ها را هم بیان می کرد و حقیر نیز انگشت به دهان از این تحلیل های جالب از یک برادر افغانستانی که مرتب هم میگفت: ما باید بِرادر باشیم ، حیرت زده نگاهش میکردم و تاسفی که تا حالا ادامه دارد و حرفهایی که آنچنان با صداقت بیان شد که به نظرم از هر تحلیلِ سیاسی و عمیق برایم جالب‌تر به نظر آمد.
حجت‌الله خلیلی
کارشناس ارشدِ علوم ارتباطات
Thursday, 9 February , 2023