مشاغل زیادی هستند که ما آنها را به درستی نمی‌شناسیم. آدم‌های زیادی هم هستند که هنوز جویای شغل مناسب هستند. مجله مهر شما را با برخی از این مشاغل آشنا می‌کند.
مجله مهر: همیشه عید بوی لباس‌های نو می‌دهد و یکی‌دو ماه قبل از سال جدید، بیشتر مردم در تکاپو برای خرید لباس نو هستند. مانتوهای رنگارنگ و پیراهن‌هان‌های جورواجور، تنوعی از انتخاب را برای مشتریان به همراه دارند؛ اما شاید جالب باشد سرکی بکشیم به یکی از همین تولیدی‌های پوشاک تا از حال و روز این حرفه سردربیاوریم.
مهران جوان ۳۷ ساله‌ای است که حدودا ۲۰ سال است وارد کار پوشاک شده. کارش را با فروشندگی آغاز کرده و به مغازه‌داری رسیده و بالاخره الان سه‌چهار سالی می‌شود که خود تولیدکننده شده است. با اینکه به کار تولید علاقه‌مند است، دل پری ازاوضاع نابه‌سامان بازار برای تولیدکننده‌ها دارد. مهران قبلا تولیدی پیراهن مردانه داشته و به قول خودش سود خوبی هم به جیب می‌زده است؛ اما در دو سال اخیر وقتی در لباس مردانه به سوددهی نمی‌رسد، وارد کار مانتوی زنانه می‌شود. از او درباره شیرینی‌ها و دشواری‌های کار تولید پوشاک می‌پرسیم و او از تجربه ۲۰ ساله خود می‌گوید:
چقدر پول لازم داریم؟
اول از همه باید گفت که اگر می‌خواهید وارد کار تولیدی شوید، بدانید با سختی‌های زیادی روبه‌رو خواهید بود. پیدا کردن خیاطان حرفه‌ای، تهیه کردن سرمایه اولیه، یافتن بازار برای فروش، توان رقابت در بازار و خلاقیت و بسیاری عوامل دیگر از دشواری‌های این حرفه محسوب می‌شوند. معمولا بیشترین سرمایه را جا و مکان کار می‌گیرد. علاوه بر آن، سرمایه اولیه بستگی زیادی به گستردگی کار دارد. گاهی یک تولیدکننده کار را با پنج نفر شروع می‌کند و به تعداد ۱۰۰ الی ۲۰۰ عدد تولیدی در هفته بسنده می‌کند؛ اما یک تولیدکننده دیگر تصمیم می‌گیرد وسیع‌تر آغاز به کار کند؛ سرمایه این دو نفر با هم متفاوت است؛ اما به طور میانگین اگر کسی بخواهد یک تولیدی مانتوی با ۲۵ تا ۳۰ کارگر راه بیندازد، به طور میانگین باید ۳۰۰ میلیون تومان سرمایه اولیه داشته باشد.
چه مهارتی باید کسب کنیم؟
کار پوشاک معمولا مرحله‌به‌مرحله طی می‌شود. تولیدکنندگان پوشاک معمولا از فروشندگی شروع می‌کنند و کم‌کم مغازه دار می‌شوند و بعد از آن به کار تولید می‌رسند. بعد از این افراد یا وارد مرحله واردات پوشاک می‌شوند یا خود تولیدکننده می‌شوند. نهایت کار تولید پوشاک هم تولید پارچه است؛ البته این مربوط به گذشته است و معمولا الان دیگر کسی وارد کار پارچه نمی‌شود. بهتر است تولیدکننده خود با کار آشپزی و طراحی آشنا باشد، بازار را خوب بشناسد و درباره نوع و قیمت پارچه هم آشنایی داشته باشد. همه این موارد هم فقط و فقط به صورت تجربی ممکن است و اگر کسی بخواهد وارد کار تولید شود، حداقل باید ۶-۷ سال را به فروشندگی و شاگردی بگذراند.
روند کار تولیدی پوشاک
مهمترین قسمت کار تولیدی پوشاک، تهیه پارچه است. اولین مرحله هم خرید و تهیه پارچه مناسب است. بعد از آن نوبت به کار طراحان می‌رسد. معمولا هر تولیدی پوشاک به دو الی سه طراح لباس نیازمند است. بعد از اینکه این طرح ها تایید شدند، نمونه‌گیری انجام می‌شود و وقتی نمونه هم تایید شد، کار به مرحله برش، خیاطی و تولید انبوه می‌رسد. بعد از طی شدن تمام این مراحل بالاخره کار به مرحله توزیع در بازار می‌رسد. یکی از مهمترین مراحل کار همین مرحله توزیع است. برای یافتن پرسنلِ آشنا با خیاطی می‌توان به مراکز فنی‌وحرفه‌ای مراجعه کرد. آگهی‌های تبلیغاتی هم روش مناسبی برای یافتن نیروی کار است.
ساعت کاری پرسنل یک تولیدی پوشاک معمولا از ۸ تا ۶ بعدازظهر است؛ اما غالبا چون کار آنها به صورت کارمزدی است، تا ساعت ۸ شب می‌مانند که ۱۲ ساعت خود را پر کنند تا بتوانند بیشتر حقوق بگیرند؛ اما برای خود تولیدکننده‌ها نمی‌توان ساعت کاری مشخصی تعیین کرد!
چقدر سود می‌بریم؟
برای اداره کردن یک تولیدی مانتو و به طور کلی پوشاک، به چند نوع حرفه و مهارت احتیاج است. اول از همه به چند نفر طراح نیاز است. این طراح ها می‌توانند به صورت کارمزد یا ماهیانه با تولیدی همکاری کنند. درآمد ماهیانه هر طراح از یک‌‌ونیم تا ۲میلیون تومان متغیر است. برخی از طراحان هم از دور با تولیدی‌ها همکاری می‌کنند و طرح‌های خود را می‌فروشند. هر طرح حدود ۷۰ الی ۱۰۰ هزار تومان می‌ارزد.
برشکار و کمک‌برشکار، خیاط و کمک‌خیاط افراد دیگری هستند که در یک تولیدی پوشاک مشغول به کار هستند. کار برشکار حساس است و معمولا در هر تولیدی یک نفر این مسئولیت را بر عهده دارد. درآمد برشکار اگر حرفه‌ای باشد، از ماهی ۴تا ۵ میلیون تومان شروع می‌شود.
درآمد خیاط هم به دو عامل بستگی دارد: اول سرعت کار است و اینکه خیاط چقدر در کار خود تبحر دارد. بخش بعدی مربوط به سختی کار است. چون مدل های مانتو با هم متفاوت است. گاهی نمونه کار یک مدل کتی ساده است که در هر روز می توان ۲۰ نمونه از آن را تولید کرد. گاهی کار که یک بارانی است که یقه و مدل آن به گونه ای است که فقط ده عدد از آن را در روز می توان تولید کرد. کار خیاط هم کارمزدی حساب می‌شود؛ اما معمولا حول‌وحوش دو میلیون تومان است. حقوق کمک برشکارها و کمک خیاط ها هم غالبا توسط خود خیاط ها و برشکارها تعیین می‌شود؛ اما مبتدی‌‌ترین آنها بین ۸۰۰هزار تا یک میلیون تومان حقوق می‌گیرند.
درآمد تولیدکننده هم تا حد زیادی به اوضاع بازار و فضای رقابتی بازار دارد؛ اما معمولا این میزان کمتر از سه میلیون تومان در ماه نیست. البته گاهی درآمد دو ماه یک تولیدکننده به 50میلیون هم برسد و ماه‌های دیگر اصلا سودی نداشته باشند و حتی ضرر هم بدهند!
چه کسانی می‌توانند تولیدکننده پوشاک شوند؟
کار تولید فی‌نفسه جذاب است؛ به خصوص برای کسانی که به خلق ابزار و وسایل جدید علاقه‌مند هستند و از آن لذت می‌برند؛ اما به همان میزان یا حتی بیشتر با سختی‌هایی روبه‌رو است. دلالی، کم‌وکاست‌های قانون کار و مشکلات تولیدکننده‌ها با کارگران، تولیدی‌های بدون مجوز، رواج کالاهای وارداتی در بازار و حمایت نشدن از طرف دولت، عمده‌ترین مشکلات تولیدکننده‌های پوشاک است. با تمام دشواری‌ها اگر به کارآفرینی و خلق لباس‌های عید مردم علاقه‌مندید، به این شغل جدی‌تر فکر کنید.
