خود را باور داشتن و توجه به علم روز و استفاده از پتانسیلهای موجود سنگ بنای انجام بسیاری از کارها است و نتیجهای جز فراهم کردن فضایی در خانواده ، شهر و جامعه برای تلاش و رونق آفرینی ندارد.
روزگاری سنگ بنای کاشی میبد نهادهشد که این شهر از صنعت بی بهره بود و به جز یک کارخانه به نام میبد قطره که توسط عده ای از جوانان برای کمپوت سازی دایر شدهبود و بعدها اولین کارخانه کاشی میبد در کنار آن راه اندازی شد ، واحد صنعتی دیگری نداشت.
البته هنر صنعت زیلو هم از جمله صنعتهایی بود که مردمان این شهر از سالیانی پیش به آن مشغول بودند و از طریق آن درآمدزایی میکردند.
اما همه زیلوباف نبودند ، عده ای به کشاورزی ، فروشندگی و…مشغول بودند و افرادی هم برای گذران امور و درآمدزایی به شهرهایی نظیر آبادان و همچنین کشورهای عربی مانند کویت و دبی میرفتند و بیشتر به شغل نانوایی مشغول بودند.
فعالیت در حوزه سفال و سرامیک هم به صورت سنتی رواج داشت و هنرمندان این عرصه با پرداختن به این هنرکه حاصل دسترنج خودشان بود کسب روزی میکردند .
اندیشه ایجاد صنعت کاشی میبد تا راه اندازی آن
این شهرستان آن روزها صنعتی که با علم روز عجین باشد نداشت و به گفته اولین پرسنل صنعت کاشی و افراد مطلع زمانی که فکر ایجاد صنعت کاشی مطرح شد تا راه اندازی اولین کارخانه و شروع به کار خط تولید چند سال طول کشید و در این سالها کمتر کسی اعتماد میکرد تا در این حوزه سرمایهگذاری کند و بیشتر آن را کاری بیهوده میدانستند .
اما این صنعت پا گرفت و به مرور زمان کارخانههایی دیگرنیز در این حوزه تاسیس شد به گونهای که در حال حاضراز پل خورشید که به سمیت شهر میبد میآییم تابلوها و بنرهای زیادی از شرکت های کاشی خودنمایی میکنند.
در این میان نیز هر وقت و درهر جمعی صحبت از کاشی میبد میآید از همان ابتدا نام فردی بر زبانها می آید که او را پدر صنعت کاشی میبد مینامند ، کسی که حاضر به انجام مصاحبه با رسانهها نیست.
دکترمسعود جندقی از اهالی بشنیغان میبد کسی است که سنگ بنای اولین کارخانه کاشی میبد را با بهرهگیری از علم روز نهاد و در این مسیر نیز افرادی همراه و همکار وی بودند و همچنان معرفی کننده میبد با نام کاشی و سرامیک هستند همانطور که این دیار به نام زیلو نیز به مدد مردمانش معروف و مزین گشتهاست.
چگونه راه اندازی کاشی میبد از زبان کارگران قدیمی این صنعت
آن طور که یکی از کارگران قدیمی کارخانه مجمع کاشی میبد میگوید این کارخانه اولین واحد صنعتی کاشی میبد است که با درایت و مدیریت دکترجندقی و دیگر اعضای هیئت مدیره فعالیت داشت و راه اندازی آن تاثیر زیادی در زندگی مردم داشت.
به گفته ماشاالله کلانتر زاده درهر خانوادهای شاید چند نفر به عنوان کارگر و پرسنل این کارخانه و دیگر شرکتهای کاشی که بعدها تاسیس شد مشغول به فعالیت هستند و درآمدزایی دارند.
وی که به مدت 10 سال است بازنشسته شده است و در حال حاضر نیز در کنار فرزندانش به امور بازرگانی مرتبط به کاشی مشغول است اظهار داشت : در آن زمان کارخانه با 4 تا پنج خط تولید و پذیرش کارگر به میزانی بیش از 200 نفر راه اندازی شد و به مرور کارگران محلی و حتی کارگران غریبه را جذب کرد.
این بازنشسته صنعت کاشی با اشاره به اینکه با وجود صنعت کاشی در میبد دبگر بهانهای برای بیکار بودن وجود ندارد گفت: وقتی دومین کارخانه کاشی راه اندازی شد همه ایراد میگرفتند که چرا و هیچ وقت فکر نمیکردند که در آینده به این تعداد زیاد کارخانه کاشی در میبد داشته باشیم و نام میبد به اسم کاشی شناخته شود.
محمد حسین آقایی میبد معروف به بمون ماشااله نیز که به مدت 10 سال است بازنشسته صنعت کاشی است از اوایل راه اندازی کارخانه کاشی را به یاد دارد ، چون به خاطر همسایگی با دکتر جندقی و به پیشنهاد او که در نزدش از بیکار بودن گلایه کردهبود به عنوان آچال فرانسه و همه کاره بودن همراه وی شد و مشغول به کار گردید.
راه اندازی اولین کارخانه کاشی با مخالفتها روبرو بود
وی که از سال 64 به فعالیت در این شرکت از زمان نهاده شدن سنگ بنای آن مشغول است ، گفت: در اوایل یک سالن نیمه تمام و یک اتاقک نگهبانی به صورت سایه بان که برای استراحت کارگران بنا مهیا شده بود در محوطه زمین در نظر گرفتهشده برای راه اندازی شرکت قرار داشت.
وی افزود: راه اندازی شرکت در ابتدا با فکرو پیگیری اعضای هیئت مدیره بود و بعدها افراد دیگری به جمع آنها اضافه شدند و همچنین با حدود 15 نفر کارگر شروع به کار کرد و ادامه یافت تا اینکه که با افزایش تعداد کارگران روبرو شد.
به گفته وی در اوایل همه به نوعی این کار را بی فایده میدانستند و به جای دلگرمی ایجاد کردن باعث ناامیدی و دلسردی هم میشدند اما به مرور زمان با تمام شدن اوضاع جنگ و گرفتاریهایی که وجود داشت کارخانه با ارز دولتی و جذب سرمایه به صورت واگذاری سهام کارخانه و گرفتن وام راه اندازی شد و تا به حال نیز همراه با تعداد زیادی از کارنجات دیگر فعال است.
گرفتن موافقت اصولی و تامین تجهیزات از زبان یک فعال صنعتی کاشی میبد
یکی از فعالان حوزه صنعت کاشی که از ابتدای راه اندازی اولین کارخانه کاشی و قبل از آن نیز فعالیت داشتهاست، گفت: سال 64 موافقت اصولی راهاندازی کارخانه گرفته شد و به دنبال آن بنا نهادن شرکت و تامین تجهیزات پیگیری شد.
مهندس موسوی در ادامه ضمن ارائه توضیحاتی در ارتباط با تامین تجهیزات و راه اندازی کارخانه که با مشکلاتی در وارد کردن تجهیزات نیز روبرو بودند افزود: با وجود تمام مشکلات شرکت راهاندازی شد و با رونق گرفتن آن و با تاسیس کارخانههایی دیگر تولید کاشی در ابعاد گوناگون در سطح گستردهای تا به حال ادامه یافتهاست.
میبد هم اکنون 38 کارخانه کاشی دارد
رییس اداره صنعت، معدن و تجارت هم با اشاره به تعداد 38 کارخانه کاشی در میبد گفت : در حال حاضر کاشی میبد در وضعیت خوبی به سر میبرد و تا به حال مقرون به صرفه و ایجاد کننده اشتغال و رونق اقتصاد شهرستان بودهاست.
حجت الله خلیلی تعداد شاغلان حوزه کاشی را حدود 12 هزار نفر برشمرد که با محسوب کردن شمار افراد خانوادهها بیش از نیمی از جمعیت میبد از طریق شاغل بودن در کارخانجات کاشی و کارخانههای وابسته به آن ارتزاق روزی دارند.
راه اندازی اولین کارخانه کاشی از سال 62 تا 68 به طول کشید
مدیرعامل شهرک صنعتی جهان آباد میبد هم گفت: راهاندازی اولین کارخانه کاشی میبد از سال 62 تا سال 68 به طول کشید اما دیر زمانی طول نکشد که رونق گرفت.
وی تصریح کرد : این صنعت از زمانی که سنگ بنای اولیه آن در شهرستان گذاشته شد به واسطه ارائه عملکرد خوب توسط اولین سرمایه گذاران و بنیانگذاران اعتماد مردم جلب کرد و با سود آوری که داشت به مرور زمان توسعه و رونق به خود گرفت.
محمد رضا ماندگاری از دیگر عوامل موفقیت و رو به رشد صنعت کاشی را به صرفه بودن و افزایش دانش فنی و همراه با بومی شدن ذکر کرد.
وی ایجاد دفتر شهرک صنعتی را از سال 69 ذکر کرد و وسعت شهرک را 436 هکتار عنوان کرد که در محدوده آن و خارج از محدوده آن به همین میزان کارخانجات مستقر شدهاند.
مدیرعامل شهرک صنعتی جهان آباد میبد تعداد کارخانجات کاشی میبد که تولید کننده حدود 50 تا 60 درصد کاشی استان هستند را 38 کارخانه عنوان کرد و به بالغ بر 12 هزار کارگر شاغل در این کارخانجات اشاره کرد.
پدر کاشی و سرامیک میبد
البته در کنار کارخانجات کاشی کارنجات وابسته به این صنعت نظیر کارخانههای گلولهسازی ، کارتنسازی و… نیز در شهرستان ایجاد شده و زمینه اشتغال افراد زیادی را فراهم کردهاند.
پدر کاشی و سرامیک میبد دکتر مسعود جندقی نام میبد را در سطح کشور و در جهان پر آوازه کرد.
وی همچنین با تیزبینی و درایت خود حوزههای علم و صنعت را با احداث دانشگاههای آزاد و دولتی در شهرستان به هم گره زد.
همچنین با تلاشی که تا به حال در بر پا داشتن صنعت کاشی و سرامیک میبد شدهاست نام افراد زیادی در ارتباط با این صنعت که همه آوازه خیر بودن هم دارند همانند مرحوم محمد رضا کریمی ، سید علی آقایی ، حاج مصطفی بقایی ، حاج مرتضی صفدری زاده ، قاسم طیبی و… زبانزد است که بردن نام همه آنها از قلم انداختن نامی را موجب میشود و در مجال این نوشته نیزنمیباشد.
همانطور که برای سخن گفتن از ابتکارها و نوآوری های این حوزه نیز نیاز به نوشتن مقالههای مفصلی است.
میبد شهری صنعتی و تاریخی است
هر روز نام ابتکاری جدید در حوزه صنعت میبد به گوش میرسد که افتخار نامی شدن آن ابتکارها به تلاش و داشتن انگیزه و خلاقیت مهندسان جوان و کارآزموده این کارخانجات برمیگردد.
و باید اذعان داشت که میبد شهری صنعتی و تجاری و تاریخی به واسطه داشتن کارخانجات کاشی ، هنر صنعت های زیلو و سفال و کاربافی و بناهای منحصر به فرد تاریخی است.
مرکز شهرستان ۱۰۵هزار نفری میبد در ۵۰ کیلومتری شمال غرب شهر یزد مرکز این استان قرار دارد.